Bạn đang phân vân không biết nên chọn giao dịch Forex hay chứng khoán để bắt đầu hành trình đầu tư của mình? Mỗi lựa chọn đều mở ra những cơ hội và thử thách khác nhau. Trong bài viết dưới đây, Reviewsanfx sẽ so sánh rõ ràng giữa hai hình thức đầu tư phổ biến này, từ đó giúp bạn có cái nhìn tổng quan nhất và cảm thấy tự tin hơn để lựa chọn hướng đi phù hợp nhất với bản thân. Tham khảo ngay nhé!
Tổng quan về giao dịch Forex và chứng khoán
Giao dịch Forex là gì?
Forex (viết tắt của Foreign Exchange) là thị trường tài chính toàn cầu nơi các loại tiền tệ được trao đổi với nhau. Đây là thị trường có khối lượng giao dịch lớn nhất thế giới, với hơn 6.6 nghìn tỷ USD được giao dịch mỗi ngày (theo BIS – Ngân hàng Thanh toán Quốc tế).
- Cơ chế hoạt động: Nhà đầu tư sẽ mua một đồng tiền và bán một đồng tiền khác cùng lúc (hay còn gọi là một cặp tiền tệ, ví dụ: EUR/USD).
- Lợi nhuận Forex đến từ đâu? Từ chênh lệch giá giữa thời điểm mua và thời điểm bán (tăng hoặc giảm đều có thể sinh lời nếu phán đoán đúng xu hướng thị trường).
Ví dụ thực tế: Bạn mua cặp EUR/USD tại giá 1.1000. Sau vài giờ, tỷ giá tăng lên 1.1050. Nếu bạn bán ra lúc này, bạn có lãi 50 pip (đơn vị biến động giá trong Forex).

Giao dịch chứng khoán là gì?
Giao dịch chứng khoán là hoạt động mua bán các loại tài sản tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ… trên các sàn giao dịch như HOSE, HNX (ở Việt Nam) hay NYSE, NASDAQ (ở Mỹ). Nhà đầu tư chứng khoán sẽ kiếm lời thông qua chênh lệch giá cổ phiếu hoặc nhận cổ tức từ công ty.
Ví dụ thực tế: Bạn mua cổ phiếu FPT với giá 90.000 VNĐ/cổ phiếu. 3 tháng sau, giá lên 110.000 VNĐ. Khi bán, bạn lời 20.000 VNĐ mỗi cổ phiếu (chưa tính phí).

Điểm tương đồng giữa giao dịch Forex và chứng khoán
Điểm giống nhau giữa giao dịch Forex và chứng khoán khi đem lên bàn cân so sánh đó chính là: các nhà đầu tư trên cả hai thị trường đều kiếm tiền dựa trên những biến động của giá trên thị trường.
Để có thể đưa ra những phán đoán sinh lời chính xác, các nhà giao dịch bắt buộc phải phân tích kỹ thuật và đưa ra quyết định đầu tư mang tính thanh khoản cao. Đồng thời, để có thể giao dịch đạt hiệu quả cao trên cả 2 thị trường còn đòi hỏi họ phải am hiểu các kiến thức và hiểu biết về những biến động thị trường chung. Điều này nhằm mục đích để tối ưu các khoản chi phí khi giao dịch và gia tăng được lợi nhuận cho nhà đầu tư trong khoảng thời gian đặt ra mục tiêu.
Sự khác biệt giữa giao dịch Forex và chứng khoán
Giao dịch Forex hay chứng khoán, mặc dù có khá nhiều điểm tương đồng, song giữa hai hình thức đầu tư này vẫn hiện hữu một số điểm khác biệt đáng kể. Những điểm khác biệt này có thể ảnh hưởng đến quyết định của các nhà giao dịch khi lựa chọn đâu sẽ là thị trường phù hợp với mục tiêu cũng như chiến lược đầu tư của họ.
Quy định của Forex và chứng khoán
Một trong những điểm khác biệt rõ rệt nhất khi so sánh giao dịch Forex hay chứng khoán là chúng nằm dưới sự quản lý của các tổ chức tài chính khác nhau. Chẳng hạn như ở Mỹ,các giao dịch cổ phiếu và quyền chọn cổ phiếu được giám sát bởi Sở giao dịch chứng khoán. Trong khi đó, giao dịch Forex lại thuộc phạm vi quản lý của Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai cùng với một tổ chức phi lợi nhuận là Hiệp hội Hợp đồng Tương lai Quốc gia.
Một trong những mục tiêu chính của quy định này là nhằm bảo vệ các nhà đầu tư cá nhân và nhà giao dịch khỏi các Brokers lừa đảo, vốn có nhiều trên thị trường Forex của các quốc gia ít được quản lý chặt chẽ hơn.
Đòn bẩy Forex và chứng khoán
Số lượng đòn bẩy có sẵn trong giao dịch ngoại hối là áp đảo hơn so với giao dịch chứng khoán. Điều này có thể làm cho giao dịch Forex vừa sinh lời đáng kể, song bên cạnh đó cũng vô cùng rủi ro.
Thông thường, việc giao dịch Forex tại thị trường Mỹ sẽ hoạt động ở mức đòn bẩy 50:1, tức là các traders chỉ cần có 2% giá trị ngoại tệ mà họ đang giao dịch trong tài khoản môi giới của mình. Điều này hoàn toàn trái ngược với đòn bẩy 2:1 phổ biến giữa các Brokers chứng khoán. Tại đây, các traders phải có 50% giá trị cổ phiếu họ đang giao dịch dưới dạng tiền mặt trong tài khoản của họ.

Khung giờ để tiến hành các giao dịch giữa Forex và chứng khoán
Giao dịch Forex diễn ra liên tục suốt 24 giờ mỗi ngày, điều này khác với thị trường chứng khoán vốn chỉ hoạt động trong một khoảng thời gian giới hạn vào các ngày làm việc trong tuần. Sự khác biệt này phần lớn là do thị trường Forex không phụ thuộc vào một sàn giao dịch vật lý cụ thể nào, mà vận hành trên quy mô toàn cầu thông qua các mạng liên lạc điện tử.

Việc thị trường Forex mở cửa cả ngày là điều thiết yếu đối với thương mại quốc tế, bởi nhu cầu trao đổi tiền tệ tồn tại liên tục trên khắp thế giới. Ngược lại, cổ phiếu và các loại chứng khoán khác thường không có đủ nhu cầu giao dịch sau giờ làm việc tại quốc gia mà doanh nghiệp phát hành cổ phiếu đặt trụ sở, dẫn đến việc duy trì hoạt động của thị trường ngoài khung giờ hành chính trở nên không cần thiết và khó có thể hợp lý hóa.

Tính biến động
Nhìn chung, thị trường ngoại hối có xu hướng ít biến động hơn so với thị trường chứng khoán. Lý do là vì các đồng tiền có xu hướng tương đối ổn định về giá so với nhau trong giai đoạn điều kiện kinh tế ổn định.
Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng đúng và giao dịch Forex nổi tiếng là có những giai đoạn biến động dữ dội, có thể trùng hợp hoặc không trùng hợp với những giai đoạn biến động mạnh trên thị trường chứng khoán quốc gia.
Quy mô thị trường của đầu tư Forex và chứng khoán
Thị trường ngoại hối là một thị trường tài chính lớn nhất thế giới, với khối lượng giao dịch lên có thể vượt mốc 6.6 nghìn tỷ USD hàng ngày. Trong khi đó, quy mô thị trường chứng khoán được cho là nhỏ hơn Forex, với tổng khối lượng giao dịch của Sở Giao dịch Chứng khoán New York, Sở Giao dịch Nasdaq và Sở Giao dịch Lựa chọn Chicago không vượt quá 300 tỷ USD.
Mặt khác, trong khi thị trường chứng khoán có hàng nghìn cổ phiếu để lựa chọn trên một sàn giao dịch duy nhất, giao dịch Forex chủ yếu xoay quanh 18 cặp tiền tệ có tính thanh khoản đặc biệt cao.

Tính thanh khoản
Tính thanh khoản trên thị trường Forex sẽ cao và ổn định hơn so với chứng khoán. Bởi vì, cổ phiếu bị hạn chế về nguồn cung ở mức độ lớn hơn do chúng đại diện cho cổ phiếu của một công ty.
Ví dụ, các cổ phiếu thuộc nhóm blue-chip thường có lượng lưu hành lớn, tạo điều kiện cho việc mua bán dễ dàng, từ đó tăng tính thanh khoản. Ngược lại, các cổ phiếu penny thường có số lượng phát hành thấp, dẫn đến việc giao dịch trở nên khó khăn hơn và thanh khoản cũng kém hơn.
Trong khi đó, dù tiền tệ cũng có giới hạn về tổng cung, nhưng trong điều kiện kinh tế bình thường, nguồn cung tiền trên thị trường là đủ lớn để đáp ứng nhu cầu giao dịch liên tục, giúp thị trường ngoại hối duy trì tính thanh khoản cao.
Chất xúc tác và yếu tố ảnh hưởng đến giá cả
Các loại tin tức kinh tế có thể tác động đến giá cả trong giao dịch Forex và chứng khoán cũng có những điểm khác biệt nhất định. Thường sự thay đổi trong giá Forex chủ yếu đến từ các tin tức toàn cầu, trong khi giá cổ phiếu thường phản ứng với tin tức về công ty cơ sở chứng khoán hoặc lĩnh vực tương ứng của nó.
Tuy vậy, cả hai thị trường đều có thể biến động trước các tin tức quan trọng như thay đổi lớn trong tình hình kinh tế của một quốc gia hoặc các diễn biến chính trị mà giới đầu tư cho rằng sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế trong thời gian ngắn hạn.
Hoa hồng và chi phí giao dịch Forex và chứng khoán
Sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt giữa các Brokers đã làm giảm chi phí giao dịch Forex xuống mức thấp kỷ lục. Để mở một vị thế trên Forex, người giao dịch sẽ cần chi trả một khoản gọi là “spread” – tức là mức chênh lệch giữa giá mua và giá bán của một cặp tiền tệ.
Thông thường, các loại tiền tệ chính có mức spread rất chặt chẽ trong khoảng 1-3 pips (chữ số thập phân thứ tư của tỷ giá hối đoái). Còn các cặp tiền tệ ít thanh khoản hơn và cặp tiền exotic có thể có mức spread cao hơn đáng kể. Dẫu vậy, các cặp tiền tệ chính vẫn chiếm phần lớn khối lượng giao dịch trên thị trường Forex, và nếu bạn là người mới bắt đầu, khả năng cao bạn sẽ tập trung chủ yếu vào nhóm tiền tệ này.

Để hình dung mức chênh lệch, giả sử bạn thực hiện giao dịch với khối lượng 100.000 đơn vị tiền tệ cơ sở (một lot tiêu chuẩn), nếu mức spread do sàn cung cấp là 1 pip trên cặp EUR/USD, thì bạn sẽ mất khoảng 10 USD cho mỗi giao dịch. Trong trường hợp bạn chỉ giao dịch một lot nhỏ (10.000 đơn vị), mức chi phí sẽ giảm xuống còn khoảng 1 USD. Phần lớn các sàn giao dịch ngoại hối hiện nay không tính thêm phí hoa hồng, giúp tối ưu hóa chi phí cho nhà đầu tư.
Mặt khác, chi phí giao dịch trên thị trường chứng khoán sẽ cao hơn đáng kể so với Forex. Khi nhà đầu tư mở một giao dịch, các Brokers thường tính một khoản hoa hồng cố định. Tuy nhiên, chi phí của bạn sẽ thấp hơn đáng kể nếu bạn giao dịch CFD trên cổ phiếu và có thể so sánh với giao dịch Forex. Nhưng trên thực tế nếu đặt lên bàn cân, nhìn chung thì chi phí giao dịch của một nhà giao dịch chứng khoán trong ngày vẫn sẽ cao hơn so với một nhà giao dịch ngoại hối.
Ưu và nhược điểm khi giao dịch Forex và chứng khoán
Ưu và nhược điểm khi giao dịch Forex
Ưu điểm:
- Thị trường Forex là thị trường lớn nhất thế giới, với hàng nghìn tỷ giao dịch mỗi ngày. Tính thanh khoản cao này cho phép các nhà giao dịch vào và thoát khỏi các vị thế một cách nhanh chóng với mức trượt giá tối thiểu.
- Không giống như thị trường chứng khoán, Forex hoạt động 24 giờ một ngày từ thứ Hai đến thứ Sáu, mang lại sự linh hoạt cho các nhà giao dịch trên toàn cầu.
- Các nhà môi giới ngoại hối thường cung cấp đòn bẩy cao, cho phép các nhà giao dịch kiểm soát các vị thế lớn hơn với số vốn nhỏ hơn, tăng lợi nhuận tiềm năng (nhưng cũng tăng rủi ro).
- Giao dịch ngoại hối thường có chi phí giao dịch thấp hơn do không có trung gian và tính thanh khoản thị trường cao hơn, giúp giao dịch thường xuyên trở nên dễ dàng hơn.
Nhược điểm:
- Ngoại hối chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố, bao gồm thương mại quốc tế, dữ liệu kinh tế và các sự kiện địa chính trị, khiến việc dự đoán trở nên khó khăn.
- Trong khi đòn bẩy có thể khuếch đại lợi nhuận, nó cũng có thể khuếch đại thua lỗ, có khả năng dẫn đến tổn thất tài chính đáng kể cho các nhà giao dịch thiếu kinh nghiệm.
- Thị trường ngoại hối ít được quản lý hơn so với thị trường chứng khoán, dẫn đến khả năng gặp phải các nhà môi giới gian lận hoặc kém uy tín.

Ưu và nhược điểm khi giao dịch chứng khoán
Ưu điểm:
- Mua cổ phiếu có nghĩa là sở hữu một phần công ty, giúp nhà đầu tư có quyền hưởng lợi nhuận và tài sản và đôi khi còn có thu nhập từ cổ tức.
- Theo truyền thống, cổ phiếu thường mang lại lợi nhuận tốt trong dài hạn và các nhà đầu tư có thể hưởng lợi thông qua cả việc tăng giá vốn và cổ tức.
- Thị trường chứng khoán cung cấp hàng nghìn công ty ở nhiều lĩnh vực khác nhau, cho phép các nhà đầu tư đa dạng hóa danh mục đầu tư và giảm rủi ro.
Nhược điểm:
- Thị trường chứng khoán chỉ hoạt động trong những giờ nhất định, điều này hạn chế khả năng ứng phó của nhà đầu tư trước những tin tức đột ngột hoặc thay đổi giá ngoài giờ giao dịch.
- Các công ty nhỏ hơn hoặc cổ phiếu có khối lượng giao dịch thấp có thể có tính thanh khoản thấp, khiến việc mua hoặc bán nhanh chóng mà không ảnh hưởng đến giá trở nên khó khăn.
- Giao dịch chứng khoán có thể có chi phí giao dịch cao hơn do phí môi giới, đặc biệt là đối với những người giao dịch thường xuyên, ảnh hưởng đến lợi nhuận.
- Cổ phiếu có thể cần thời gian nắm giữ dài hơn để đạt được mức tăng đáng kể vì chúng thường ít biến động hơn các cặp tiền tệ Forex.

Giao dịch Forex hay chứng khoán: Nên chọn loại nào?
Việc lựa chọn giữa giao dịch Forex hay đầu tư vào chứng khoán không có đáp án cố định cho tất cả mọi người, bởi mỗi thị trường đều sở hữu những điểm mạnh và hạn chế riêng. Quyết định này nên dựa vào sở thích cá nhân và khả năng chấp nhận rủi ro của từng người.
Khi đưa ra quyết định, phong cách giao dịch và mục tiêu tài chính là hai yếu tố quan trọng nhất mà bạn cần cân nhắc đến. Nếu bạn yêu thích một môi trường có nhịp độ nhanh, thì giao dịch Forex sẽ là môi trường lý tưởng, đặc biệt đối với các Day Trader, Scalper hoặc Swing Trader.
Ngược lại, nếu bạn ưa chuộng sự ổn định hơn hoặc muốn tận dụng các xu hướng từ ngắn đến trung hạn, thì đầu tư vào thị trường chứng khoán có thể là lựa chọn hợp lý.
Câu hỏi thường gặp về giao dịch Forex hay chứng khoán
Sau đây là phần câu hỏi thường gặp để giải đáp những câu hỏi thường gặp về vấn đề giao dịch Forex hay chứng khoán:
Chơi Forex ở Việt Nam có hợp pháp không?
Hiện tại, pháp luật Việt Nam chưa có quy định cụ thể nào về giao dịch Forex, do đó nhà đầu tư cần thận trọng và lựa chọn các sàn giao dịch uy tín.
Cần bao nhiêu vốn để bắt đầu giao dịch Forex hoặc chứng khoán?
- Forex: Có thể bắt đầu với số vốn nhỏ, thậm chí chỉ vài trăm USD, nhờ vào đòn bẩy tài chính.
- Chứng khoán: Yêu cầu số vốn lớn hơn, tùy thuộc vào giá cổ phiếu và quy định của sàn giao dịch.
Forex có rủi ro hơn chứng khoán không?
Cả hai thị trường đều có rủi ro, nhưng giao dịch Forex thường liên quan đến đòn bẩy cao hơn, có thể khuếch đại lãi và lỗ, khiến nó trở nên rủi ro hơn đối với các nhà giao dịch thiếu kinh nghiệm. Thị trường chứng khoán có xu hướng ít biến động hơn tiền tệ, đặc biệt là đối với các công ty đã thành lập, khiến chúng có khả năng ít rủi ro hơn đối với các nhà đầu tư dài hạn.
Forex và chứng khoán có yêu cầu chiến lược giao dịch khác nhau không?
Có, giao dịch Forex thường liên quan đến các chiến lược ngắn hạn như giao dịch trong ngày, giao dịch lướt sóng và giao dịch theo xu hướng do tính thanh khoản và đòn bẩy cao. Ngược lại, cổ phiếu phù hợp với cả chiến lược ngắn hạn và dài hạn, bao gồm giao dịch trong ngày, giao dịch theo xu hướng và đầu tư dài hạn.
Reviewsanfx hy vọng rằng những chia sẻ bên trên về giao dịch Forex hay chứng khoán đã giúp mọi người có một cái nhìn rõ nét nhất về hai hình thức đầu tư này. Dù bạn lựa chọn giao dịch Forex hay chứng khoán, điều quan trọng là phải trang bị kiến thức vững chắc, xây dựng chiến lược giao dịch rõ ràng và luôn cập nhật thông tin thị trường. Chúc bạn đưa ra quyết định đúng đắn và thành công trên hành trình đầu tư của mình!
Tham khảo thêm