1. Lệnh giao dịch ATO và ATC
Lệnh ATO là viết tắt của “At the opening” có nghĩa là Đặt hàng tại giá mở cửa. Lệnh này được áp dụng vào phiên giao dịch mở cửa định kỳ tại Sở giao dịch chứng khoán HOSE và 9h-9h15 hàng ngày. Lệnh được sử dụng để đặt hoặc bán chứng khoán theo giá mở cửa. Lệnh ATO được ưu tiên thực hiện trước lệnh giới hạn LO trong khi khớp lệnh. Tuy nhiên, một đợt khớp lệnh định kỳ xác định giá mở cửa sẽ không xác định giá khớp lệnh nếu chỉ có lệnh ATO trên sổ lệnh. Lệnh ATO được nhập vào hệ thống giao dịch trong thời gian thực hiện để xác định giá mở cửa và sẽ tự động bị hủy sau thời điểm xác định giá mở cửa nếu lệnh không được thực hiện hoặc không được thực hiện hoàn toàn.
Ngược lại, lệnh ATC là viết tắt của “At the close” mang ý nghĩa là lệnh giao dịch ở mức giá đóng cửa. Hiện nay trên thị trường chứng khoán Việt Nam, lệnh này được áp dụng vào giờ đóng cửa phiên định kỳ của 2 sàn HOSE và HNX vào lúc 14h30-14h45 hàng ngày. Phiên đóng cửa định kỳ đóng một vai trò quan trọng vì nó tạo ra giá tham chiếu phiên giao dịch kế tiếp.
Theo ước tính, lệnh ATO và ATC giao tranh khoảng 4% số lệnh đặt trên thị trường. Bản chất của lệnh mua ATO và ATC cũng giống như lệnh mua trần nhưng cũng được ưu tiên trong quá trình thực hiện lệnh. Lệnh bán ATO / ATC cũng giống như lệnh bán nhưng cũng được ưu tiên trước khi thực hiện lệnh. Mục đích của lệnh ATO và ATC là tăng tính thanh khoản cho thị trường.
2. Lệnh ATO
2.1. Lệnh ATO chứng khoán là gì?
Lệnh ATO trong thị trường chứng khoán còn được gọi là lệnh giao dịch với giá thực hiện lệnh xác định giá mở cửa, là lệnh mua hoặc bán chứng khoán tại giá mở cửa. ATO được viết tắt là viết tắt từ At the Opening.
Hay đơn giản nhất, lệnh ATO chứng khoán là lệnh mua hoặc bán chứng khoán với mọi mức giá mở. Lệnh ATO được áp dụng vào thời điểm định kỳ mở cửa phiên giao dịch trên HOSE và 9h – 9h15 hàng ngày.
| Khối lượng mua | Giá mua | Giá bán | Khối lượng bán |
| 1.500 | 10.000 VNĐ (c) | ATO | 2.000 (b) |
| 9.900 đồng | 1.000 (a) |
Với sổ đặt hàng trên, có thể thấy mặc dù đơn hàng ATO sau đơn hàng (a) bán 1.000 phiếu công ty A với giá 9.900 đồng nhưng vẫn được ưu tiên khớp lệnh mua 1.500 đơn giá 10.000 đồng. Khoản bội chi 500 đơn vị của lệnh ATO sẽ tự động bị hủy bỏ.
Nếu lệnh ATO trên chỉ bán với khối lượng 500 đơn vị, thì bên mua sau khi thực hiện vẫn còn dư 1.000 đơn vị, lúc này lệnh (a) sẽ được thực hiện. Do lệnh (a) về hệ thống trước nên được ưu tiên giá tốt và 1.000 căn sẽ được khớp với giá 10.000 đồng. Lúc này, khả năng mua hoặc bán được của lệnh ATO là rất cao, nhưng giá có thể không có lợi.
2.2. Đặc điểm của lệnh ATO trong chứng khoán
- Lệnh ATO được ưu tiên thực hiện trước lệnh giới hạn khi khớp lệnh.
- Lệnh ATO được nhập vào hệ thống giao dịch trong thời gian thực hiện (thời gian thực hiện định kỳ xác định giá mở cửa là 8h30 – 9h) để xác định giá mở cửa.
- Lệnh ATO sẽ tự động bị hủy sau thời điểm xác định giá mở cửa nếu lệnh không được thực hiện hoặc không được thực hiện hoàn chỉnh.
- Lệnh chỉ có hiệu lực trong một đợt khớp lệnh định kỳ xác định giá mở cửa.
- Lệnh ATO chỉ áp dụng trên sàn chứng khoán HOSE
- Lệnh ATO có khối lượng cố định nhưng giá thay đổi. Giá mở cửa ATO sẽ là giá có khối lượng khớp lệnh lớn nhất.
2.3. Ưu điểm và nhược điểm của lệnh giao dịch ATO
Ưu điểm
- ATO được ưu tiên khớp lệnh tại thời điểm đầu phiên (tại mức giá mở cửa)
- Khi sử dụng ATO, nhà đầu tư có thể dành được cơ hội khi mua hoặc bán mức giá tốt nhất tại đầu phiên.
Nhược điểm
- Lệnh ATO không cho phép nhà đầu tư sửa hoặc hủy lệnh.
- Lệnh ATO khó kiểm soát về mức giá khớp, cần có sự tính toán và kinh nghiệm trên thị trường thì mới có cách đặt lệnh hợp lý.
2.4. Hướng dẫn đặt lệnh ATO
Để đặt lệnh ATO trong thị trường chứng khoán, nhà đầu tư cần có tài khoản chứng khoán tại sở giao dịch và công ty chứng khoán. Sau đó đăng nhập vào hệ thống để thực hiện lệnh ATO để giao dịch. Cách đặt lệnh ATO được thực hiện theo các bước sau:
- Bước 1: Vào trang web của công ty chứng khoán và đăng nhập vào tài khoản mà bạn đã đăng ký trước đó.
- Bước 2: Màn hình đặt lệnh sẽ hiển thị các thông tin về số dư tiền mặt, sức mua, số dư chứng khoán… nhà đầu tư cần đọc kỹ trước khi đặt lệnh.
- Bước 3: Chọn mục “Lệnh thông thường” trên giao diện
- Bước 4: Hoàn thành các thông tin liên quan bao gồm:
- Đặt hàng mã chứng khoán
- Khối lượng chứng khoán bạn muốn mua hoặc bán
- Loại lệnh: Chọn lệnh ATO
- Giá mà bạn chấp nhận mua hoặc bán chứng khoán. Với các đơn hàng ATO hệ thống sẽ tự động đưa ra mức giá phù hợp nhất.
- Bước 5: Chọn “Đặt hàng” hệ thống sẽ hiển thị thông tin để bạn duyệt. Bạn đọc kỹ lại thông tin để tránh sai lệch.
- Bước 6: Nhập mã Pin để xác nhận
- Bước 7: Trader chọn “Xác nhận” trên giao diện để kết thúc quá trình đặt lệnh ATO. Sau khi ATO được thiết lập thành công, màn hình hệ thống sẽ hiển thị tất cả mọi thông tin về lệnh mà trader đã đặt như: người đặt lệnh, loại lệnh, thời gian đặt lệnh, trạng thái lệnh…
Sau khi nhận được thông báo đặt lệnh thành công, hệ thống sẽ giúp trader tự động đẩy lệnh đặt vào hệ thống giao dịch của Sở giao dịch chứng khoán ngay trong ngày và thực hiện khớp lệnh.
3. Lệnh ATC
3.1. Lệnh ATC trong chứng khoán là gì?
Cũng tương tự như lệnh ATO, ATC được viết tắt từ At The Close. Một lệnh ATC trong một chứng khoán (lệnh giao dịch với giá thực hiện lệnh xác định giá đóng cửa) là lệnh mua hoặc bán một chứng khoán tại giá đóng cửa.
Hay đơn giản, lệnh ATC cho phép nhà đầu tư thực hiện giao dịch cổ phiếu vào thời điểm đóng cửa hoặc gần thời điểm kết thúc phiên giao dịch thị trường.
3.2. Đặc điểm lệnh ATC
- Lệnh giao dịch ATC chỉ có hiệu lực trong một đợt khớp lệnh định kỳ xác định giá đóng cửa.
- Lệnh ATC có trước lệnh giới hạn trong khi khớp lệnh.
- Lệnh ATC được nhập vào hệ thống giao dịch trong thời gian khớp lệnh (từ 10h15 – 10h30) để xác định giá đóng cửa
- Lệnh sẽ tự động bị hủy sau thời điểm xác định giá đóng cửa nếu lệnh không được thực hiện hoặc không được thực hiện.
- Lệnh ATC chỉ áp dụng trên HOSE và HNX
- Lệnh ATC không có giá cố định. Giá giao dịch tại lệnh ATC sẽ tuân theo giá thị trường, nghĩa là thực hiện ở mức giá có sẵn ngay bây giờ.
3.3. Ưu điểm và nhược điểm của lệnh ATC
Ưu điểm
- Lệnh ATC được ưu tiên khớp lệnh vào cuối phiên giao dịch giúp nhà đầu tư nắm được giá đóng cửa
- Lệnh ATC có thể giành được cơ hội khi mua hoặc bán chứng khoán với giá tốt nhất vào cuối phiên giao dịch. Nhà đầu tư có thể sử dụng lệnh ATC như một công cụ để cạnh tranh mua bán vào cuối kỳ. Trường hợp giá thấp, nhà đầu tư có thể đặt lệnh ATC để tranh mua, ngược lại, nếu giá khớp cao thì có thể đặt lệnh ATC để bán.
- Các lệnh ATC chưa được hoàn thành hoặc chưa được thực hiện sẽ tự động bị hủy sau khi giá đóng cửa được xác định. Điều này giúp tránh bán hoặc mua trong các phiên khớp lệnh đóng cửa.
Nhược điểm
- Cũng giống như ATO, các lệnh ATC không được phép hủy và sửa đổi
- Khó kiểm soát giá khớp lệnh vì lệnh ATC không tham gia vào quá trình xác định giá khớp lệnh. Người chơi nên cân nhắc vì có thể giá bán sẽ quá thấp hoặc giá mua quá cao.
- ATC đòi hỏi người chơi phải có sự tính toán chắc chắn và kinh nghiệm trên thị trường để không gặp rủi ro khi mua giá cao, bán giá thấp.
3.4. Cách sử dụng lệnh ATC trong thị trường chứng khoán
Lệnh giao dịch ATC được nhiều trader áp dụng rất phổ biến trên thị trường chứng khoán, đặc biệt là khi thực hiện lệnh liên tục. Với lệnh ATC, nhà đầu tư chỉ có thể sử dụng chúng một lần trong lần thực hiện cuối cùng của phiên giao dịch. Nếu lệnh ATC không được hoàn thành hoặc không được thực hiện, nó sẽ tự động bị hủy sau khi đóng. Chính đặc điểm này đã khiến lệnh ATC trở thành một công cụ hữu ích cho các nhà đầu tư. Tuy nhiên, đây cũng là yếu tố dẫn đến những rủi ro mà nhà đầu tư gặp phải như bán giá thấp, mua giá cao. Vì vậy, những người chơi chứng khoán khi đặt lệnh ATC cần thận trọng và tính toán một cách kỹ lưỡng nhất.
Để sử dụng lệnh ATC hiệu quả trong giao dịch chứng khoán, trader cần chú ý:
- Trên nền tảng UPCOM, các lệnh ATC chỉ có thể được sử dụng và không thể được áp dụng để thực hiện lệnh liên tục
- Dấu hiệu của lệnh ATC trên sàn giao dịch là U
- Trước khi đặt lệnh ATC, bạn nên xác định khối lượng cổ phiếu muốn mua bằng cách lấy tổng số tiền trong tài khoản chia cho giá trần của phiên giao dịch đó, để đảm bảo rằng tiền trong tài khoản vẫn đủ để thanh toán khi khớp lệnh.
- Phiên ATC trong giao dịch chứng khoán không được hủy bỏ hoặc bổ sung, sửa đổi
- Trong một phiên ATC, nếu bạn đặt một lệnh giới hạn (LO) trong đó giá đặt mua bằng hoặc cao hơn giá chốt phiên và ngược lại, nó sẽ khớp
- Trên bảng giá nếu chỉ có ATC thì sẽ không xác định được giá thực hiện lệnh
- Trader nên sử dụng ATC để tranh mua hoặc bán trong các phiên khớp lệnh đóng và mở. Trader nên bao gồm ATC nếu giá khớp ở mức thấp nhất và ngược lại nếu giá ở mức cao nhất. Tuy nhiên, bạn chỉ nên sử dụng TEMPORARY ATC vì lệnh này chỉ áp dụng khi thực hiện lệnh định kỳ. Nhà đầu tư sẽ được ưu tiên giao dịch trước, tuy nhiên bán giá thấp mà mua giá cao chắc chắn là một bất lợi cho nhà đầu tư cổ phiếu.
- Lệnh ATC là lệnh hỗ trợ trader giao dịch vào cuối giờ để có thể “vớt vát” lợi nhuận, tuy nhiên bạn không nên lạm dụng lệnh này nếu không có kiến thức thị trường và sự vững vàng. Vì bạn muốn đặt lệnh ATC tốt nhất thì bạn phải là những nhà đầu tư lâu năm, chuyên nghiệp.
Phần kết
Trên đây là những kiến thức về lệnh ATO và ATC, đây là 2 lệnh giao dịch phổ biến nhất trên thị trường chứng khoán. Trader nên nắm chắc những kiến thức về ATO và ATC trước khi giao dịch để đạt được kết quả tốt nhất.
